Według klasycznej chińskiej filozofii człowiek jest odzwierciedleniem Wszechświata. Prawa, które żądzą makrokosmosem wszechświata żądzą również ludzkim mikrokosmosem.

W życiu człowiek doświadcza ciągłej zmiany wynikającej z zewnętrznych oddziaływań i jego własnych działań prowadzących do przystosowania się do tych zewnętrznych wpływów. Aby utrzymać wewnętrzną równowagę organizmu, homeostazę, człowiek korzysta z własnych zasobów do samoregulacji. Jest to rodzaj naturalnej adaptacji do warunków otaczających człowieka. Jeśli dojdzie z jakichkolwiek powodów do zakłócenia procesu spontanicznej adaptacji, organizm człowieka doświadcza stanu braku równowagi zwanego chorobą.

Zdrowie można opisać jako zdolność adaptacji do zmian zewnętrznych, takich jak: klimat, pożywienie, zanieczyszczenia, cykle życiowe, potrzeby materialne i emocjonalne.

Ideą medycyny chińskiej jest odszukanie przyczyny choroby, dotarcie do jej źródła i zastosowanie terapii uwzględniającej konstytucję człowieka, styl życia, środowisko i zachowanie, będące przejawem jego organizacji emocjonalno-poznawczej.

Współcześnie często upatrujemy przyczyn chorób w stresie, jakiego doświadczamy w życiu. Medycy chińscy wiedzą, że stres jest wyłącznie naszą reakcją na to co się wydarza, a nie tym co się wydarza. Każdy z nas odpowiada za to, w jaki sposób widzi i czuje się w konkretnej sytuacji. To nie sytuacja odpowiada za nasze reakcje, tylko my sami. Można powiedzieć, że sami tworzymy choroby, gdyż
u podstaw każdej z nich leży jakaś emocja. Dlatego duże znaczenie w leczeniu przywiązuje się do pracy nad tym, jak osoba odbiera – nazywa rzeczywistość i jakie znaczenie jej nadaje. Zrozumienie tego podejścia odgrywa kluczową rolę w zachowaniu i kultywowaniu trwałego zdrowia.

Medycyna chińska jest całościowym systemem medycznym, w którym zapobieganie i unikanie chorób odgrywa istotną rolę we wszystkich rodzajach terapii. Jest to podejście oferujące pomoc zarówno w stanach ostrych, jak i chronicznych.

W medycynie chińskiej stosuje się następujące metody terapii:

Ziołolecznictwo stanowi centrum medycyny chińskiej i nazywane jest jej Sercem. Należy ono do najbardziej rozwiniętych, tradycyjnych metod leczenia ziołami na świecie. Materia Medica ziołolecznictwa w medycynie chińskiej to obszerny zbiór roślin, składników odzwierzęcych i mineralnych, dokładnie opisanych i usystematyzowanych ze względu na ich cechy (termikę, smak, system narządów, na który oddziałuje, kierunek przepływu energii) oraz właściwości i funkcje jakie pełni w recepturach ziołowych. Ziołolecznictwo jest sztuką takiego doboru ziół, aby ich energetyka, oddziałując na organizm człowieka, którego równowaga energetyczna została zaburzona, wrócił do stanu homeostazy.

Medycyna chińska od blisko 2000 lat posługuje się formułami ziołowymi opisanymi w klasycznych dziełach medycznych (m. in. Shang Han Lun (Choroby wywołane Zimnem) i Jin Gui Yao Lue Fang Lun (Receptury ze Złotego Sekretarzyka), autorstwa Zhang Zhong Jinga), których skuteczności doświadczają kolejne pokolenia pacjentów. Ziołolecznictwo w medycynie chińskiej pomimo bardzo dokładnego opisu substancji leczniczych, poza niewieloma wyjątkami, nie stosuje ich samodzielnie. Niemal zawsze substancje te są składnikami receptur ( formuł) ziołowych.

Formuły ziołowe mają na celu przywrócenie równowagi energetycznej w organizmie, i nie są nakierowane na niwelowanie objawów. Każda z substancji (ziół) użytych w recepturze ma w niej określone zadanie polegające np. na wzmacnianiu działania innego zioła, kierowaniu działania receptury w konkretne miejsce czy też spowalnianiu działania niektórych ziół występujących w formule. Mnogość sposobów preparowania ziół oraz ich wzajemna synergia w formule ziołowej powoduje, że prawdziwe staje się powiedzenie, że całość jest czymś więcej niż suma części składowych.

Akupunktura to metoda terapeutyczna polegająca na oddziaływaniu na organizm poprzez wkłuwanie igieł w określone punkty na ciele człowieka (punkty akupunkturowe).

System kanałów (meridianów) połączonych w sieć umożliwia przepływ energii w ciele człowieka łącząc ze sobą wszystkie części ciała i narządy. Poprzez tę sieć krąży w ciele energia, której niezakłócony przepływ jest głównym wyznacznikiem ludzkiego zdrowia.

Akupunktura poprzez odpowiednie oddziaływanie na punkty akupunkturowe wpływa na przywrócenie równowagi energetycznej w ciele.

„Terapia dietetyczna powinna być pierwszym krokiem podjętym w kierunku leczenia choroby.
Dopiero kiedy ten sposób zawiedzie, należy spróbować działania lekami.”
„Bez wiedzy o właściwej diecie, niemal niemożliwe jest cieszenie się dobrym zdrowiem.”

Sun Si Miao (ok. 581-682), jeden z najsłynniejszych lekarzy starożytnych Chin

Dietetyka według medycyny chińskiej to holistyczna wiedza o żywieniu, która umożliwia skuteczne zapobieganie chorobom oraz ich leczenie w zgodzie z prawami natury. Dzięki tej wiedzy można dostosować sposób odżywiania do indywidualnych potrzeb energetycznych organizmu człowieka.

Chińska terapia pożywieniem uwzględnienia zarówno czynniki zewnętrzne (klimat, cykliczne zmiany pór roku, pogoda), jak i uwarunkowania wewnętrzne (indywidualna konstytucja, wiek, przejściowe stany zaburzenia równowagi energetycznej). A zatem wiedza ta pozwala dostosować sposób odżywiania do aktualnych potrzeb organizmu.

Dietetyka w medycynie chińskiej jest traktowana jako podstawowy, codzienny sposób dbania o zdrowie. Produkty spożywcze są środkami terapeutycznymi o łagodnym działaniu, dzięki nim utrzymujemy organizm w stanie równowagi lub pomagamy mu do niej powrócić. Klasyfikacja pożywienia opiera się na kilku podstawowych cechach: naturze termicznej, smaku, systemie narządów, z którym dany produkt jest powiązany oraz kierunku przepływu energii. Również sposoby przygotowania posiłków oraz łączenie produktów spożywczych mogą wzmocnić lub zredukować pewne ich właściwości. Jedzenie, które wspiera zdrowie jest smaczne, pięknie pachnie, ładnie wygląda i po jego zjedzeniu czujemy się dobrze. Jeżeli tak nie jest, to oznacza, że albo zażyliśmy lekarstwo, albo … truciznę.

Dzięki temu, że podejście do żywienia w medycynie chińskiej jest głęboko zakorzenione w obserwowaniu praw rządzących przyrodą, jest ono dla nas czymś naturalnym, wynikającym z głębszego porządku rzeczy. Każdy z nas jest w stanie zastosować te reguły w codziennym życiu, gdy tylko pozwoli sobie na większą uważność, obserwowanie swojego organizmu i jego reakcji na pożywienie.